sobota, 3 września 2016

Jak zrobić płytkę PCB metodą fotochemiczną.

Przygotowania do trawienia.
Wiemy już z poprzedniego artykułu i poradnika jak zrobić płytkę metodą termotransferu. Przyszedł czas na fotochemię. Metoda bajecznie prosta, jak wszystko inne kiedy tylko zrozumie się jak daną czynność należy wykonać.

Zapraszam do krótkiego przewodnika o wytrawianiu płytek tą właśnie metodą i zachęcam do obejrzenia poradnika wideo, link znajdziecie na dole artykułu.


Jak to zwykle bywa w przepisach kucharskich, na samym początku mamy podaną listę składników. Dlatego też i tutaj zaczniemy od takowej listy.

Lista potrzebnych narzędzi:

  • Roztwór wytrawiacza (nadsiarczan sodu / kwas azotowy / chlorek żelaza) - instrukcję jak przygotować ten płyn znajdziesz tutaj: #003 Jak zrobić płytkę PCB - TERMOTRANSFER.
  • Rozpuszczalnik (nitro / benzyna ekstrakcyjna / aceton techniczny).
  • Wywoływacz (SENO-4007).
  • Laminat światłoczuły.
  • Drukarka laserowa.
  • Kalka techniczna.
  • Rękawiczki i okulary ochronne.
  • Linijka, ołówek.
  • Pilnik.
  • Nożyce do blach.
  • Plastikowa kuweta.
  • Naświetlarka.
  • (Opcjonalnie) Preparat Destiny - "polepszacz wydruku" ;)
  • (Opcjonalnie) Czerwona świetlówka do ciemni.

Oczywiście większość z tych elementów można zastąpić innymi narzędziami. Jak np. kalkę techniczną - folią światłoczułą; laminat światłoczuły - preparat positiv 20; tak można by wymieniać i wymieniać... Ja natomiast przedstawiam wam mój przepis na udane wytrawienie płytki fotochemią ;)

Większość "składników" z powyżej listy można znaleźć w sklepach typu Castorama. Pozostałych narzędzi lub środków chemicznych należy poszukać w sklepach internetowych lub na serwisach aukcyjnych np. allegro, tme, aksotronik.

Największym kłopotem może okazać się znalezienie naświetlarki. Jakiś czas temu na allegro widziałem naświetlarki za cenę ok. 200 zł. Ceny normalnie wahają się od 200 do kilku tysięcy złotych. Tutaj trzeba zadać sobie pytanie czy elektronika jest na prawdę naszą pasją, a może potrzebujemy do pracy porządnej naświetlarki?

Kupić czy zrobić?

Istnieje też drugie wyjście, wyjście dzięki któremu nasz portfel nie ucierpi aż tak mocno jak w przypadku kupna profesjonalnej naświetlarki za kilka tysięcy ;) Jesteśmy w końcu elektronikami, majsterkowiczami i sami możemy zbudować sobie taką "maszynkę UV". Dla totalnie początkującego ta droga na pewno będzie czasochłonna, ale wszystko jest do zrobienia ;)

W przyszłości na pewno jednym z tematów na projekt będzie zbudowanie własnej naświetlarki UV w oparciu o jakiś mikrokontroler. Kiedy to się stanie na pewno podzielę się z wami wynikami mojej pracy i dokładnie krok po kroku przedstawię jak własnoręcznie zbudować takie urządzenie. Zanim jednak przejdziemy do tworzenia "maszynki UV", to podrzucę wam kilka informacji, które mogą się przydać podczas budowania naświetlarki.

Zrobić ;)

Kilka porad jak zbudować naświetlarkę UV:


  • Przyda się na pewno kilka świetlówek/lamp UV.
  • Do sterowania świetlówkami można wykorzystać układ elektroniczny z żarówki energooszczędnej, lub zbudować taki samemu w oparciu o statecznik, starter do świetlówek.
  • Jako szybkę wykorzystać płytkę przeźroczystego plexi, zamiast szkła.
  • Jako obudowę można zastosować np. stary skaner, lub pobawić się z plexi, drewnem itp...
  • Należy pamiętać o odpowiedniej odległości świetlówek od "szybki" - około 30 cm.
  • Zachęcam do szukania informacji na forach internetowych, na pewno dużo osób stworzyło już własne naświetlarki i z chęcią podpowiedzą na co warto zwrócić uwagę. Zerknijcie np. tutaj forum.atnel.pl/naświetlarka_UV_z_Timerem.

Przejdźmy teraz do konkretów, czyli jak zrobić płytkę metodą fotochemiczną, zakładając, że mamy wszystkie potrzebne narzędzia:

  1. Przycinamy laminat światłoczuły na wymiar płytki z zapasem ok. 1 cm z każdej strony, to samo robimy z wydrukiem płytki na kalce technicznej (pamiętajcie o odbiciu lustrzanym strony TOP!).
  2. Przechodzimy do ciemni, zdejmujemy warstwę ochronną z laminatu światłoczułego, przykładamy kalkę, wydrukowaną stroną do laminatu, a następnie laminat z kalką układamy ostrożnie na "szybce" naświetlarki.
  3. Czas naświetlania należy dobrać eksperymentalnie - u mnie wystarczy 3 min (zazwyczaj jest to czas od 2  do 4  min).
  4. Po naświetlaniu zostawić płytkę w ciemni na około 30 min.
  5. Do plastikowego korytka nalać roztworu wywoływacza (na zakupionym preparacie np. SENO-4007 jest zamieszczona informacja jak go przygotować. Proces wygląda podobnie jak w przypadku roztworu wytrawiacza).
  6. Przy wyłączonym świetle przenieść płytkę do korytka z wywoływaczem i przez około 1 min poruszać roztworem (na opakowaniu wywoływacza będzie podany zalecany czas wywoływania - u mnie jest to ok. 1 min).
  7. Do wytrawiarki lub plastikowego korytka nalać roztworu wytrawiacza i umieścić w nim "wywołaną" płytkę. W tym kroku już spokojnie możemy włączyć światło.
  8. Kiedy proces trawienia się zakończy. Przemywamy płytkę pod bieżącą wodą, a następnie za pomocą papieru i rozpuszczalnika zmywamy pozostały na płytce osad.
  9. Płytka gotowa, pozostało nam już tylko dociąć płytkę na wymiar, oszlifować, powiercić i polutować ;)
Wytrawianie.

Myślę, że po przeczytaniu tego krótkiego przewodnika wiecie już jak się zabrać z wytrawianie płytki fotochemią. Oczywiście są też inne metody naświetlania, można zastosować inne narzędzia, preparaty chemiczne, jednak wszystko sprowadza się do listy powyższych kroków. Jak wspominałem podaje wam mój "przepis" na przygotowanie płytki fotochemią, który na pewno się sprawdzi. Jeżeli nie wierzycie to zobaczcie sami jak wygląda płytka wykonana tą metodą. Poza samymi zdjęciami i artykułem, przygotowałem dla was poradnik wideo, w którym poza pokazaniem i omówieniem każdego z opisanych przeze mnie kroków, wykonałem podsumowanie kosztów, przybliżyłem ile ten proces może trwać no i przygotowałem niewielki bonusik w postaci przyspieszonej wersji obrabiania płytki ;)

Płytka przycięta i oszlifowana.

Płytka przycięta, oszlifowana, powiercona i pocynowana.

Zapraszam do oglądania.


Jeżeli pojawiły się jakieś pytania co do wykorzystanych przeze mnie narzędzi, środków chemicznych lub do samego sposobu wytrawiania - zachęcam do komentowania, zadawania pytań ;)

Ponadto sam jestem ciekaw jaką metodę wytrawiania płytek wy preferujecie: metodę termotransferu, czy metodę fotochemiczną? - zapraszam do dyskusji ;)

10 komentarzy:

  1. SUPER PORADNIK.PROSZĘ WIĘCEJ TAKICH.
    TAKICH PORADNIKÓW POTRZEBUJĄ POCZĄTKUJĄCY.
    GRATULUJĘ.
    ADAM

    OdpowiedzUsuń
  2. Wydruk może być z drukarki atramentowej należy wówczas użyć preparatu o nazwie transparent 21

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dobry pomysł na zastąpienie drukarki laserowej ;)

      Usuń
  3. Witam, czy można prosić o opis sposobu cynowania płytki, efekt pokazany na koniec filmu jest bardzo ładny, proszę o więcej informacji jak to wykonać. Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zerknij do komentarzy w tym artykule, tam opisałem jak uzyskać taki efekt ;)
      link

      Usuń
  4. Super poradnik jak można to powiedz jakiej pasty użyłeś do cynowania płytki?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W jednym z poprzednich artykułów opisałem z czego korzystałem i jak wykonać proste cynowanie płytki, ale dla przypomnienia powiem, że użyłem Topnik firmy Bisan LB-3.

      Usuń
  5. Proszę o link do naświetlarki za 200zł

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W momencie wrzucania filmiku na allegro widziałem kilka ofert z naświetlarkami w takich cenach. Nie wiem jak sprawa z cenami ma się na chwilę obecną. Zawsze poza serwisem allegro można poszukać w zagranicznych sklepach. Kto szuka ten znajdzie ;)

      Usuń
  6. Czy możesz polecić dobre nożyce do laminatu? :)

    OdpowiedzUsuń